Thiên Can là gì và nó ảnh hưởng gì tới cuộc sống của mỗi người?
1. Khái niệm và nguồn gốc của Thiên Can
Thập Thiên Can và Thập nhị Địa Chi hay còn gọi tắt là Thiên Can Địa Chi là hệ thống đánh số thành chu kỳ được sử dụng tại các nước có nền văn hóa Á Đông. Thiên Can Địa Chi được bắt nguồn từ thời vua Hiên Viên Huỳnh Đế, được đặt ra để tính thời gian làm lịch cho dân dùng. Trước thời vua Huỳnh Đế, vua Phục Hy đã tìm được ra Hà Đồ do quan sát các chấm đen trắng trên lưng con Long Mã xuất hiện ở sông Hoàng Hà mà lập thành, từ đó lập ra Tiên Thiên Bát Quái. Trên Hà Đồ có tất cả 10 con số chia ra đứng theo Ngũ hành, do đó người xưa dùng con số 10 để chế ra Thập Thiên Can.
Thiên Can Địa Chi trong phong thủy rất quan trọng. Khoa học phong thủy và khoa học tử vi từ xưa cho tới nay vẫn luôn dựa vào Thiên Can Địa Chi để tính toán và luận giải về tiên thiên, hậu thiên của mỗi người và mỗi vật.
2. Thập Thiên Can gồm những gì?
Thiên Can dùng để mô tả khí âm dương ở trên trời, dùng để mô tả phương hướng và khí của bốn phương tám hướng. Người ta sử dụng 10 Thiên Can để mô tả cho hai trạng thái âm – dương và năm trạng thái ngũ hành.
Thiên Can chính là: Giáp, Ất, Bính, Đinh, Mậu, Kỷ, Canh, Tân, Nhâm, Quý, trong đó có một nửa là can dương và một nửa là can âm. Thiên Can ẩn chứa quá trình của vạn vật từ lúc manh nha cho tới khi trưởng thành, từ khi hưng vượng cho đến khi lụi tàn và trở về cát bụi.
3. Ý nghĩa của mỗi Thiên Can
STT | Thiên Can | Âm Dương | Ý nghĩa | Ngũ hành | Phương hướng khí |
1 | Giáp | Dương | Tượng trưng cho cây to lớn trong rừng sâu | Mộc | Đông |
2 | Ất | Âm | Tượng trưng cho cây bụi nhỏ, hoa cỏ | ||
3 | Bính | Dương | Tượng trưng cho Thái dương, lửa lớn | Hỏa | Nam |
4 | Đinh | Âm | Tượng trưng cho những ánh sáng nhỏ như đèn, lửa lò… | ||
5 | Mậu | Dương | Tượng trưng cho đất đai rộng lớn, thịnh vượng | Thổ | Ở trung cung |
6 | Kỷ | Âm | Tượng trưng cho đất ruộng vườn | ||
7 | Canh | Dương | Tượng trưng cho kim loại có tính cứng, chắc như dao kiếm, khoáng sản…. | Kim | Tây |
8 | Tân | Âm | Tượng trưng cho kim loại quý như đá quý, trang sức… | ||
9 | Nhâm | Dương | Tượng trưng cho nước ở biển lớn, ở đại dương | Thủy | Bắc |
10 | Quý | Âm | Tượng trưng cho nước trong mưa, nước trong sương. |
Do Âm Dương có tinh hợp, tinh sinh, tương khắp, hợp sinh nên Thiên Can cũng có hợp – xung
4. Thiên Can tương hợp
Giáp (Dương Mộc) và Kỷ (Âm Thổ) hợp hóa Thổ
Ất (Âm Mộc) và Canh (Dương Kim) hợp hóa Kim
Bính (Dương Hỏa) và Tân (Âm Kim) hợp hóa Thủy
Đinh (Âm Hỏa) và Nhâm (Dương Thủy) hợp hóa Mộc
Mậu (Dương Thổ) và Quý (Âm Thủy) hợp hóa Hỏa
5. Thiên Can tương xung
Giáp, Canh tương xung
Ất, Tân tương xung
Nhâm, Bính tương xung
Quý, Đinh tương xung
Mậu, Kỷ ở trung cung nên không xung, tuy nhiên khí từ Mậu, Kỷ khi phân đi bốn phương tám hướng cũng tạo nên thế sát, gọi là Mậu Kỷ Tôn Thiên Sát
6. Thiên Can tương khắc
Giáp, Ất ngũ hành Mộc khắc Mậu, Kỷ ngũ hành Thổ
Bính, Đinh ngũ hành Hỏa khắc Canh, Tân ngũ hành Kim
Mậu, Kỷ ngũ hành Thổ khắc Nhâm, Quý ngũ hành Thủy
Canh, Tân ngũ hành Kim khắc Giáp, Ất ngũ hành Mộc
Nhâm, Quý ngũ hành Thủy khắc Bính, Đinh ngũ hành Hỏa
7. Ý nghĩa và ứng dụng của Thiên Can
Trong sách Âm dương ứng tượng đại luận có viết: “Âm thắng thì dương bệnh, dương thịnh thì âm bệnh”, hàm ý rằng hai khí âm dương trong cơ thể cần đạt trạng thái cân bằng tương đối, nếu âm khí hay dương khí vượng hơn thì tất sẽ khiến khí kia bị tổn hại, con người sẽ sinh bệnh.
Thập Thiên Can ra đời, đóng vai trò quan trọng trong sơ đồ Âm Dương và ngũ hành, giúp con người dự đoán được vận mệnh, tính tình từ tính chất cũng như biểu trưng của mỗi can. Việc hiểu rõ về Thập Thiên Can giúp chúng ta có cơ sở đưa chúng ứng dụng vào việc xây dựng một la bàn, phục vụ cho quá trình nghiên cứu, thực nghiệm các khái niệm, ứng dụng trong phong thủy vào đời sống.
Tại Phong Thủy Lộc Tài – Thầy Gia Cát đã nghiên cứu và cho ra đời một sản phẩm vô cùng hữu ích từ việc ứng dụng Thiên Can Địa Chi vào thực tế, đó là LA KINH
Được chế tác trên chất liệu đồng không oxi hóa, chống nhiễm từ, mặt đế sử dụng chất liệu polymer tổng hợp vừa bền, vừa chắc và giúp giảm tối đa trọng lượng vật phẩm, La Kinh Ngọc Phúc Đường rất tiện để các phong thủy sư có thể mang theo bên mình. Vớ việc sử dụng ngôn ngữ tiếng Việt, chữ in rõ nét, chia độ, phương vị chính xác đến từng milimes cùng khuôn đúc chắc chắn giúp la kinh xoay êm, mượt và việc đo đạc trở nên chuẩn xác hơn thì đây chính là một vật phẩm không thể thiếu nếu bạn là một người say mê bộ môn Văn hóa Phương Đông, đặc biệt là bộ môn Phong Thủy.