Bốc bát hương hay thay mới bát hương là một trong những nghi lễ quan trọng trong văn hóa tâm linh của người Việt. Không chỉ tại các gia đình, việc bốc bát hương còn diễn ra tại đình chùa, miếu mạo và các điện thờ tư nhân trải dài khắp từ Nam ra Bắc. Vậy bốc bát hương thế nào mới là đúng nhất để mang về nhiều tài lộc cho gia chủ? Bài viết này sẽ chia sẻ đến quý vị về quy trình bốc bát hương đúng phong thủy nhất.
1. Bốc bát hương vào thời điểm nào là tốt nhất?
Có nhiều địa phương thường có phong tục bốc bát hương vào dịp cuối năm, vì đây cũng là dịp mọi người thay chân hương để đón năm mới. Với quan niệm này, ngày bốc bát hương tốt nhất trong năm thương số đông mọi người chọn ngày 23 tháng Chạp, vì ngày này mọi nhà thường dọn dẹp bàn thờ và cúng ông Táo và trời. Tùy theo hoàn cảnh mỗi gia đình mà có thể còn nhiều ngày tốt khác như ngày 24, 26, 27 âm lịch hoặc tự lựa chọn ngày nào phù hợp với tuổi mình nhất. Tuy nhiên, các gia đình vẫn tránh chọn ngày xung với tuổi để tránh gặp phải những khó khăn, trắc trở, kém may mắn.
Còn theo quan niệm của các cụ xưa thì thời điểm bốc bát hương tốt nhất là vào mùa xuân hoặc mùa thu. Xưa có câu “Xuân thu nhị kỳ”, là nói về việc ngày xưa ở bất kì một làng xóm cổ nào trong một năm đều có hai dịp tổ chức sinh hoạt văn hóa cộng đồng rộng rãi. Đó là tổ chức hội làng vào mùa xuân (xuân hội), và tổ chức lễ tế thần, rước thần thành hoàng làng vào mùa thu (thu tế). Theo quan điểm triết học của phương Đông cổ, mùa xuân thuộc thời “thiếu dương”, mùa thu thuộc thời “thiếu âm”. Đây là hai thời có sự giao hòa trời đất, mà trời đất có giao hòa thì vạn vật trong vũ trụ mới sinh trưởng được.
Vào thời thiếu dương “mùa xuân”, âm dương tương cầu, tương ứng, chính vì thế vạn vật đua nhau đâm chồi nảy lộc, sinh trưởng. Ở thời này, sự tương cầu, tương ứng của âm dương biểu hiện hài hòa: Thần tiên xuống trần gian ăn tết, vui xuân, còn con người cũng muốn có cuộc sống như thần tiên. Vì thế người ta mới gọi là xuân hội. Còn như vào thời thiếu âm (mùa thu) thì sự giao hòa của trời đất, âm dương chỉ còn là con người hướng tới cõi thần, ngưỡng mộ cõi thần. Vì vậy mới có tục “vào đám” tế thần, rước thần thành hoàng, trong đó chủ yếu là phần đạo phần tế, nên người ta gọi là “thu tế” tức “tế thần mùa thu”. Đất trời giao hòa, âm dương tương cầu, chính là lý do tại sao các thầy hay chọn mùa xuân và mùa thu để bốc bát nhang.
2. Bốc bát hương bàn thờ Thần tài – thổ địa, thần linh – gia tiên, ông công – ông táo bao gồm những gì?
- Tờ giấy dị hiệu : Tờ này được in bằng giấy vàng, chữ tượng hình màu đỏ, thường được bán kèm với bát hương khi mua. Tờ di hiệu để viết tên người được thờ và viết dọc vào ô trống ở giữa. Tên có thể viết chữ Việt, chữ Anh, chữ Hán,
- Ngũ vị hương, tro nếp, rượu trắng
- Gạo vàng Thần tài : chuyên để bao sái, chân tự cho bát hương bát nhang. Gạo vàng Thần tài là vật cực kỳ may mắn, nó được chế tác từ loại cát vàng và đá tự nhiên thuần khiết. Mỗi 1 công đoạn sản xuất đều được vận hành và tuân thủ theo nguyên tắc Kim – Mộc – Thủy – Hỏa – Thổ.
- Cốt thất bảo : là vật phẩm chuyên để nạp cốt tượng, nạp cốt bát hương. Cốt thất bảo bao gồm 7 bảo vật của dân gian như :Vàng, Bạc, Phỉ Thúy, Mã Não, Ngọc Trai, San Hô Đỏ, Hổ Phách.
Thông thường hiện nay có rất nhiều hộ gia đình sử dụng bát hương với cát ở trong bát hương, điều này cực kỳ không tốt bởi cát trong bát hương mang rất nhiều tạp chất nên khi sử dụng cát để vào bát hương sẽ ảnh hưởng tới việc thờ cúng. Dùng tro nếp và ngũ vị hương trong bát hương là tốt nhất cho bát hương.
3. Chuẩn bị mâm lễ cúng và văn khấn an vị bát hương
SẮM LỄ (tùy thuộc vào gia chủ)
- Hoa tươi (hoa cúc vàng) hoặc hoa 5 màu
- Trầu 3 lá, Cau 3 quả cành dài đẹp
- Đĩa ngũ quả (5 loại quả 5 màu)
- 1 chén Rượu, 1 chén Trà (khô), 1 chén Nước, 1 chén Gạo, 1 chén Muối
- 1 bao thuốc lá, 1 lạng trà khô
- Một số bánh kẹo bày vào đĩa
- 1 đĩa xôi và 2 bát chè ngọt
- 1 Gà luộc
- Một mâm cơm canh cúng gia tiên 3 loại thịt (có thể dùng mâm cỗ chay)
LỄ VÀNG MÃ (tùy thuộc vào gia chủ).
1 bộ quần áo mũ thần linh đỏ, 2 ngựa thần linh đỏ.
1 cây vàng hoa đỏ (1000 vàng).
1 cây vàng ngũ phương (1000 vàng).
5 Đinh tiền lễ (1 đinh 10 lễ).
Quần áo bà cô Tổ, ông mãnh, quần áo ông bà gia tiên (mỗi bộ quần áo đặt vào 5 hoặc 10 lễ tiền vàng).
Quần áo ông bà tiền chủ.
Văn khấn an vị bát hương Thần Linh- Gia tiên xem tại đây
4. Quy trình bốc bát hương chuẩn Phong Thủy
Trước khi tiến hành bốc bát hương
Trước khi tiến hành bốc bát hương, gia chủ nên làm 1 mâm cúng chay bao gồm mâm ngũ quả bao gồm như : Chè Xôi 12 Chén, Rau đậu và canh chay cùng 3 bát cơm. Mâm cúng chay nay được gia chủ đại diện với mong cầu xin phép tổ tiên, thần linh chứng giám để được bốc mới bát hương.
Sau khi cúng xong thì gia chủ tiến hành rút chân nhang và đưa bát hương cũ xuống. Cốt bát hương cũ lấy ra và phân loại sạch sẽ. Với bát hương cũ mà không dùng được nữa thì theo quan niệm của người xưa là nên bỏ bát hương xuống sông, dưới gốc cây hoặc bỏ trên chùa, trường hợp bát hương vẫn còn dùng được tiến hành bao sái và tẩy uế lại và dùng bình thường. Với cốt bát hương cũ thì nên đổ xuống sông, dưới hồ là được. Bát hương nào vẫn dùng được thì nên tẩy uế, bao sái lại là được.
Quy trình bốc bát hương như sau
Bước 1: Xác định ngày giờ bốc bát hương.
Để xác định được ngày giờ bốc bát hương thì tốt nhất anh chị nên hỏi các thầy cúng, thầy sư ở nhà chùa hoặc các thầy phong thủy để họ có thể xem ngày và chọn bạn lựa chọn tốt nhất. Tuyệt đối tránh tình trạng tự xem ngày rồi tự thay và bốc bát hương mới. Nếu rơi vào ngày đẹp thì không sao, rơi vào ngày xấu thì nhiều cái không hay.
Bước 2: Xác định người bốc bát hương
Trong gia đình thì việc bốc bát hương là việc quan trọng chính vì thế người bốc bát hương phải là gia chủ hoặc là người đại diện có vai vế cao nhất trong gia đình của mình. Việc bốc bát hương là do ông nội nếu còn sống và sẽ giảm dần đến bật kế vị. Về các cặp vợ chồng ở riêng thì nên nhờ ba mẹ hai bên làm lễ vì theo quan niệm tâm linh của người Việt nam thì vợ chồng trẻ chưa hiểu được sự đời nên việc thờ cúng, xây nhà, cất nóc nên để cho những người trưởng bối đứng ra làm hộ. Và có như thế cuộc sống gia đình mới trở nên êm thấm bình ổn như tính cách thâm trầm nhẫn nại của những người đã trải qua bể dâu của cuộc đời chứ không bốc đồng như tuổi trẻ.
Có rất nhiều câu hỏi Phong Thủy May Mắn nhận được là có nên nhờ thầy cúng bốc bát hương hộ hay không ? Điều này cũng tốt tuy nhiên tìm 1 người thầy có tâm sống vì đạo thì khá khó, vì hiện nay thầy rởm có rất nhiều, họ làm chỉ vì đồng tiền nên nếu anh chị tìm hiểu thật kỹ về bốc bát hương thì gia chủ cũng có thể dễ dàng làm được thôi. Thờ cúng chủ yếu là ở cái tâm, tâm tính tốt thì các dễ dàng đến được với bề trên, tổ tiên về lòng hiếu kính.
Lưu ý : Trước khi bốc bát hương thì người bốc bát hương cần tiến hành tắm rửa sạch sẽ, dùng rượu trắng để rửa tay trước khi tiến hành bốc bát hương nhé.
Bước 3: Dùng rượu và bột ngũ vị hương (1 gói ngủ vị hương pha với 2 lít rượu, để lắng và lấy phần rượu trong) và khăn mặt mới để lau, hay còn gọi là bao sái bát hương.
Bước 4: Sàng kỹ tro để bỏ những tạp chất trong tro, trải ra 1 tờ giấy hoặc khay sạch, cho phần tro này + 1 gói ngũ vị hương + 1 chút gạo vàng Thần tài rồi trộn đều với nhau.
Bước 5 : Tiến hành viết tờ dị hiệu (nếu có) – tờ này được viết bởi gia chủ. Tờ dị hiệu được viết như sau :
+ Nếu gia chủ thờ thần linh thổ công, long mạch thì ghi như sau: THÀNH HOÀNG BẢN THỔ THẦN LINH THỔ ĐỊA CHI TÔN THẦN
+ Nếu thờ gia tiên thì gia chủ ghi như sau: HỘI ĐỒNG GIA TIÊN HỌ …
+ Nếu gia chủ thờ bà cô, ông mãnh (tức thờ những người chết trẻ trong dòng họ) ghi: HỘI ĐỒNG BÀ CÔ ÔNG MÃNH HỌ …
+ Nếu gia chủ thờ thần tài, thổ địa thì ghi như sau: THẦN TÀI THỔ ĐỊA CHƯ VỊ CHÂN LINH
+ Nếu thờ ông công ông táo thì ghi như sau: ĐÔNG TRÙ TƯ MỆNH TÁO PHỦ THẦN QUÂN
Nếu 1 bát hương mà gia chủ thờ nhiều người thì có thể ghi chung vào 1 tờ hiệu hoặc ghi thêm 1 tờ hiệu khác đều được.
Bước 6 : Gói toàn bộ gói Cốt thất bảo vào tờ dị hiệu
Bước 7 : Tiến hành bốc bát hương như sau :
+ Cho 1 ít Gạo vàng Thần tài vào bát hương, sau đó đưa bộ cốt thất bảo đã bọc tờ hiệu vào giữa bát hương.
+ Tiếp đến cho hỗn hợp ngũ vị hương, tro, gạo vàng Thần tài lên trên mặt tro ở trong bát hương. Lau sạch bên ngoài ở bát hương.
+ Tiếp đến đốt trầm viên vào giữa bát hương. Khi trầm hết thì tiến hành thắp hương và đặt nghi lễ an vị lên bàn thờ.
Sau khi bốc bát hương
+ Bát hương đã bốc xong, gia chủ phải đặt nơi bàn thờ sạch sẽ, không nên để uế tạp.
+ Khi đã an vị xong bát hương, tiến hành lễ tạ. Anh/ chị sử dụng đồ lễ và bài văn khấn ở trên để hoàn tất nhé.
Lưu ý : Mỗi khi cần phải sắp xếp lại ban thờ phải khấn vái, xin phép và chỉ được di chuyển bình hoa, chén nước, đỉnh đồng, đèn,… còn bát nhang, bài vị đã định vị thì không được xê dịch.
5. Bát hương mới cần thắp hương bao nhiêu ngày?
Thắp hương thể hiện sự tâm kính, tưởng nhớ của con cháu, gia chủ với Thần linh, các vị bề trên. Nên thắp hương cần phải thường xuyên để tạo sự ấm cúng hương khói thể hiện sự tưởng nhớ đối với những người đã khuất.
Ông bà ta quan niệm rằng trong nhà khi có người mới mất thì lúc nào cũng phải thắp hương, đèn luôn luôn thắp sáng trong vòng 100 ngày. Sau lễ khoảng 100 ngày thì tiến hành thắp hương ít đi, lúc này không cần để đèn sáng cả ngày nữa mà chỉ cần thắp buổi tối là được.
- Với bát hương mới nên được thắp liên tục trong 100 ngày để tưởng nhớ người đã khuất giúp vong linh người mất ấm áp nơi đất sâu lạnh lẽo.
- Với ban thờ Phật hoặc Thần tài – thổ địa mới thì cũng nên thắp trong 100 ngày để tụ khí, đèn sáng liên tục để dẫn đường các vị tìm tới nhà, phù hộ độ trì cho gia chủ được sức khỏe – tiền tài.
- Lưu ý khi thắp hương thì nên thắp số lẻ : 1 hoặc 3 hoặc 5 nén hương. Bởi số lẻ là số thuộc dương, dương thờ âm là hợp. Nên thắp 1 lần thôi – không nên thắp nhiều lần. Khi đốt hương xong thì tiến hành khấn vái sau đó mới cúi đầu lạy và cắm hương vào bát.
Trên đây là những lưu ý và hướng dẫn quy trình bốc bát hương chuẩn Phong thủy của Phong Thủy May Mắn. Hy vọng có thể giúp quý vị dễ dàng hơn trong việc thờ cúng. Hiện tại, Phong Thủy May Mắn đã có bộ cốt bốc bát hương đầy đủ cho quý vị thuận tiện hơn khi bốc lại bát hương. Qúy vị hãy truy cập website hoặc gọi đến số 0989.34.9119 để được tư vấn kỹ hơn nhé.