Phong tục chúc Tết của người Việt Nam

Vào dịp tết Nguyên Đán, người Việt Nam thường trao cho nhau những câu chào, lời chúc với mong muốn người nhận có được một năm nhiều may mắn, tài lộc. Lời chúc tết có thể văn vở, có thể chỉ là một câu nói nhưng chứa đựng biết bao tình cảm và cả những giá trị truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

1. Nguồn gốc của phong tục chúc Tết

Không ai biết được nguồn gốc cụ thể phong tục chúc Tết bắt đầu từ đâu. Tuy nhiên Tết là thời điểm chúng ta đón chào một năm mới và tạm biệt năm cũ, hay còn gọi là khoảnh khắc giao mùa, đất trời dường như cũng đổi khác. Một năm mới với nhiều khởi đầu mới, ai cũng có những ước mơ, hoài bão riêng. Tất cả đều mong mọi điều tốt đẹp sẽ đến trong năm tiếp theo.

Chính vì thế mà phong tục chúc Tết những ngày đầu năm được hình thành. Họ trao nhau những lời chúc tết hay để mong bạn bè, người thân cũng đạt những ý nguyện của riêng mình. Đây là truyền thống cao đẹp của người Việt Nam vào những ngày Tết và được lưu truyền từ ngàn đời nay. Thế hệ này nối tiếp thế hệ khác và cứ thế họ trao nhau những lời chúc đẹp nhất.

2. Ý nghĩa của lời chúc tết với đời sống tinh thần của người dân

Tết Nguyên đán là một trong những ngày trang trọng và tươi vui của cả đất nước. Phong tục chúc Tết đầu năm còn thể hiện sự tri ân của con cháu với ông bà cha mẹ hai bên nội ngoại. Cùng với đó là tinh thần “Uống nước, nhớ nguồn” bao đời của người Việt.

Phong tục chúc Tết được khẳng định là văn hóa bản địa của người Việt, là truyền thống được người dân gìn giữ từ bao đời nay. Dù cuộc sống thay đổi, tác động ít nhiều đến phong tục này song giá trị cốt lõi vẫn không thay đổi. Chắc chắn rằng trong tương lai, phong tục ý nghĩa này vẫn luôn được bảo tồn và lưu truyền.

3. Phong tục chúc Tết được diễn ra như thế nào

Phong tục chúc Tết của người Việt được gói gọn trong câu thành ngữ: “Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy”. Đó là nếp sống đã trở thành phong tục ngày Tết, được bảo tồn và giữ gìn qua bao thế hệ, thể hiện lòng hiếu thảo, sự tri ân của con cháu với ông bà cha mẹ, hai bên nội – ngoại và tinh thần “Uống nước nhớ nguồn” của người Việt.

Mùng 1 là ngày đầu tiên của năm mới, mọi người sẽ hướng về nội tộc. Con cháu đến chúc Tết ông bà, bố mẹ có sức khỏe, sống lâu, sống thọ, anh em chúc nhau làm ăn phát đạt, gia đình an khang, thịnh vượng. Rồi cùng nhau đi chúc Tết những gia đình trong họ, dành những lời chúc Tết đẹp nhất, ý nghĩa nhất trao cho nhau.

 Mùng 2 là ngày chúc Tết bên họ mẹ. Bên cạnh những câu hỏi han, thăm nom là những lời chúc mong năm mới có sức khỏe, cuộc sống an bình, con cái mạnh giỏi. Cũng giống như họ nội, cả gia đình sẽ đến thăm, chúc Tết ông bà và các anh chị em gần xa.

Người Việt có truyền thống tôn sư trọng đạo, uống nước nhớ nguồn nên Tết đến, mọi người thường đến chúc Tết những thầy cô giáo đã và đang có công dạy dỗ mình. Trẻ nhỏ được bố mẹ dẫn đến chúc Tết thầy cô, trẻ lớn hơn tụm thành từng nhóm đến chúc Tết thầy cô hết sức thành kính và vui vẻ.

Tùy vào hoàn cảnh, tính cách, địa vị từng người để chúc Tết. Với những bậc bề trên, người cao tuổi phải dùng những lời nói trân trọng, nghiêm trang chúc Tết. Thường là những câu chúc sống lâu trăm tuổi, con cháu hiếu thuận, thành đạt.

 Những người thân trong gia đình, biết rõ không nói, nhưng những người xa lâu ngày không gặp, hoặc người mới không biết cũng phải tìm hiểu để có những câu chúc Tết thích hợp. Với những người làm ăn buôn bán quanh năm, chúc mua may bán đắt, làm ăn gấp năm gấp mười năm ngoái; người đang công tác chúc công thành danh toại, người đang học hành chúc đỗ đạt cao, trẻ em chúc chăm ngoan, học giỏi… 

Năm mới sắp đến, hãy dành những lời chúc Tết hay đến ông bà, cha mẹ, bạn bè để mọi người luôn luôn vui vẻ. Tất cả chúng ta hãy cùng cầu mong một năm mới bình an, hạnh phúc. Hãy bỏ lại phía sau những phiền muộn để đón chào năm mới an khang, thịnh vượng nhé!

Xem thêm: Những phong tục trong ngày Tết cổ truyền của người Việt Nam